[Hướng Dẫn] Chắn học: bài 5 - tính điểm, ăn/ phạt tiền

Thời gian học: 10 phút
Kết quả: Chưa cần nhớ chi tiết, cứ chơi vài ván Chắn Pro khắc sẽ thành Pro!
Bài trước: Chi tiết các luật ăn/ đánh

1. Điểm, Dịch
Mỗi cước được quy định tương ứng với số Điểm và số Dịch
Khi ù (xướng đúng), dựa vào các cước xướng sẽ tính ra số điểm tổng, nhân tổng này với số tiền cho mỗi điểm sẽ ra số tiền mỗi người thua phải mất cho người ù.

Điểm tổng được tính như sau:
+ Nếu chỉ xướng 1 cước thì điểm tổng = Điểm của cước đó.
+ Nếu xướng nhiều cước thì điểm tổng = Điểm của cước có điểm lớn nhất + tổng số Dịch của các cước còn lại.
+ Nếu có xướng cước Thập thành thì điểm tổng luôn được tính = điểm của Thập thành (12) + điểm (chứ không phải dịch!) của các cước có gà (xem bên dưới) + dịch của các cước còn lại (các cước không có gà).

Điểm và dịch của các cước như sau:
Suông: 2 điểm, không dịch
Thông, Trì, Có Thiên khai, Có Chíu, Có Bòn: 3 điểm, 1 dịch
Thiên ù, Địa ù, Chíu ù, Ù bòn, Bạch thủ, Tôm: 4 điểm, 1 dịch
Lèo: 5 điểm, 2 dịch
Bạch thủ chi: 6 điểm, 3 dịch
Bạch định: 7 điểm, 4 dịch
Tám đỏ: 8 điểm, 5 dịch
Thập thành = Kính tứ Chi = Phá thiên: Tính như 8 đỏ 2 lèo = 12 điểm, 9 dịch
Hoa rơi cửa phật = Cá lội Sân Đình = 10 xuông: 20 điểm, 17 dịch
Ngư ông bắt cá = Nhà lầu xe hơi hoa rơi cửa phật = 15 xuông: 30 điểm

Nhớ: Lấy Điểm trừ đi 3 thì ra Dịch. Nhưng trừ cước Suông, còn thì tối thiểu là dịch 1.

Ví dụ tính điểm: "Trì Thập thành Bạch định" = 12 (điểm Thập thành) + 7 (điểm Bạch định) + 1 (dịch Trì) = 20 điểm.
[anchor="Gà"][/anchor]
2. Cước có gà
Nếu chơi gà thì điểm tổng được cộng thêm với số gà * số điểm cho mỗi gà (thường là 5 điểm)
Những (tổ hợp) cước sau được tính có gà:
+ Ù bòn bạch thủ
+ Ù bòn bạch thủ chi
+ Thập thành
+ Kính tứ chi
+ Bạch định
+ Tám đỏ
+ Bạch thủ chi
+ Hoa rơi cửa phật
+ Cá lội Sân Đình
+ Nhà lầu xe hơi, hoa rơi cửa phật
+ Ngư ông bắt cá
+ Trì bạch thủ: 2 gà
+ Trì bạch thủ chi: 3 gà
Ví dụ: Nếu hô "ù bòn Trì bạch thủ bạch thủ chi" thì bị trừ: 1 (ù bòn bạch thủ) + 1 (ù bòn bạch thủ chi) + 2 (Trì bạch thủ) + 3 (Trì bạch thủ chi) = 7 gà! (vỡ mồm )
[anchor="treo-tranh"][/anchor]
3. Nghỉ ăn tiền
Khi ù, người ù phải hạ bài cho làng kiểm tra.
Nếu làng phát hiện ra người ù đã phạm một trong 2 lỗi sau (gọi chung là bị Treo Tranh) thì người ù không được ăn tiền:
"ăn treo tranh", "chíu được nhưng lại ăn thường".
Chú ý: Ù mà bị Treo tranh thì ván sau vẫn được hô "Thông"

4. Ù láo, ù báo
Chưa ù mà đã hô ù thì là ù láo
Ù, nhưng trước đó đã phạm lỗi mà không phải là lỗi nghỉ ăn tiền ở trên thì là ù báo
ù láo bị phạt = 8 đỏ 2 lèo
ù báo bị phạt = 8 đỏ 2 lèo

5. Báo
Người bị báo không được đánh hay ù nữa (chỉ bốc/ rồi dưới), và chờ đến khi ván kết thúc sẽ phải thay làng trả tiền cho người ù: Trả cho người ù 1 lượng tiền bằng với trường hợp người ù được hưởng khi không có ai bị báo.Chỉ tính với những người đang trong bàn chơi. Người bị thoát ra ngoài, bỏ cuộc sẽ không được ăn tiền của người bị báo.
Hy hữu:
+ Người ù lại xướng sai thì (những) người bị bắt báo không phải trả tiền, nhưng tiền người ù xướng sai chỉ được chia cho những người không bị bắt báo.
+ Có nhiều người bị bắt báo trong 1 ván: Mỗi người đều phải trả cho người ù 1 lượng tiền bằng với trường hợp người ù được hưởng khi không có ai bị báo.
[anchor="XUONGSAI"][/anchor]

6. Xướng sai, xướng thiếu cước bắt buộc phải xướng
Xướng sai là xướng thừa cước mình không có.

Có một số cước bắt buộc phải xướng, nếu ù cước đó mà không xướng thì cũng là phạm lỗi.
Những cước buộc phải xướng là: Thiên ù, Chíu ù, Ù bòn, Bạch thủ, Bạch thủ Chi.

Ngoại lệ:
+ Thiên ù bạch thủ thì cho phép xướng thiếu cước bạch thủ.
+ Các cước Hoa, Nhà, Cá: Có thể không xướng, nhưng khi đó phải xướng Bạch thủ (sẽ chỉ được tính tiền là Bạch thủ).
Ví dụ: Đúng là ù Hoa. Xướng Hoa thì được ăn Hoa. Không xướng Hoa mà xướng Bạch thủ thì được ăn Bạch thủ. Không xướng cả Hoa lẫn Bạch thủ thì là xướng thiếu cước.
Chú ý: Nếu xướng cả Hoa lẫn Bạch thủ và/hoặc Trì thì cũng là xướng sai. Tuy nhiên, vì 3 cước Hoa, Nhà, Cá hơi khó nên Chắn Pro cho phép xướng như thế (Nhưng chỉ tính tiền cước Hoa/Nhà/Cá chứ không cộng cả Bạch thủ/Trì. Và, tất nhiên nếu không phải Hoa mà xướng Hoa thì là sai => đền)

Xướng sai hoặc thiếu cước bắt buộc phải xướng sẽ phải đền tiền cho làng: Đền cho mỗi người bằng số tiền tương ứng với cước mình xướng.

7. Bỏ ù
Nếu ù được mà không ù rồi về sau mới ù (để chờ cước to hơn chẳng hạn) thì là phạm lỗi bỏ ù.
Ví dụ: Đang lẻ tam vạn (chờ ù). Nọc nảy tam văn lại không ù. Về sau nọc nảy tam sách mới ù (để có cước Tôm) thì là bỏ ù.
Bỏ ù bị đền tiền bằng 8 đỏ 2 lèo.
Chú ý: Có một số nơi chơi Thiên ù được phép bỏ. Nhưng trong Chắn Pro, cả Thiên ù cũng không được bỏ.

8. Ù thiếu điểm
Tùy làng có thể quy định thêm không chơi ù Suông, hoặc không chơi ù dưới 4 điểm.
Khi đó, nếu ai ù mà xướng thiếu điểm sẽ bị phạt bằng 8 đỏ 2 lèo.
Nếu ù thiếu điểm mà xướng sai để đủ điểm thì cũng vẫn bị phạt 8 đỏ 2 lèo.

Hết bài học!
Bạn có thể vào chơi ngay Chắn Pro, hoặc học tiếp Bài 6 - Chơi Nuôi Gà

© 2011-2013 Sân Đình JSC. Ghi rõ nguồn sandinh.com khi bạn phát hành lại giáo trình Chắn học này.